Ο ιππόκαμπος δημιουργεί νέους νευρώνες μέχρι τα γεράματα

Παρότι μικρός ιστός, ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου έχει σημαντική επιρροή. Αποθηκεύει τις ανθρώπινες αναμνήσεις, καταγράφοντας το ιστορικό της ζωής μας που μας κάνει αυτό που είμαστε. Είναι επίσης μια από τις περιοχές του εγκεφάλου που πλήττονται περισσότερο από τη νόσο Αλτσχάιμερ, η οποία κάνουν τους ανθρώπους να χάνουν τη μνήμη τους.

Κάποια έρευνα έχει υποδείξει ότι νέοι νευρώνες γεννιούνται στον ιππόκαμπο κατά την ενηλικίωση, σε μια διαδικασία που ονομάζεται νευρογένεση.

Αλλά αυτή η ιδέα συζητείται έντονα, εν μέρει επειδή τα καλά διατηρημένα δείγματα ανθρώπινου εγκεφαλικού ιστού είναι σπάνια και οι τεχνικές για τον εντοπισμό των ανώριμων νευρώνων διαφέρουν. Πέρυσι, μια μελέτη συμπέρανε ότι η νευρογένεση στον ιππόκαμπο δεν παρατηρείται πέρα από την παιδική ηλικία στους ανθρώπους (S. F. Sorrells et al., Nature 2018).

Τώρα μια ισπανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Νature Medicine κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν το βάζει κάτω ακόμη κι αν έχει περάσει τα 80. Νέα εγκεφαλικά κύτταρα (νευρώνες) αναπτύσσονται έως την ένατη δεκαετία της ζωής ενός ανθρώπου, στον ιππόκαμπο.

Ωστόσο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η δημιουργία νέων νευρώνων μειώνεται σημαντικά στους ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Maria Llorens-Martin του Τμήματος Μοριακής Βιολογίας του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, ανέλυσαν δείγματα εγκεφαλικών ιστών από 58 ανθρώπους.

Διαπιστώθηκε ότι παρόλο που με το πέρασμα του χρόνου υπάρχει μια μείωση στο ρυθμό της νευρογένεσης, η δημιουργία νευρώνων μπορεί να παρατηρηθεί τουλάχιστον στον ιππόκαμπο, μια ζωτική περιοχή του εγκεφάλου, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, π.χ. από 40.000 νέους νευρώνες ανά ml εγκεφαλικού ιστού στην ηλικία των 40 ετών σε 30.000 ml στα 70 έτη.

Ιδιαίτερα η νευρογένεση εμφανίζεται σε μια περιοχή του ιππόκαμπου που ονομάζεται οδοντωτός γύρος. Αυτή η περιοχή σχετίζεται με το σχηματισμό νέων επεισοδίων μνήμης και την αυθόρμητη εξερεύνηση νέου περιβάλλοντος.

Η νευρογένεση μειώνεται στην περίπτωση των ατόμων που πάσχουν από Αλτσχάιμερ, ακόμη και στο αρχικό στάδιο της νόσου, από 30.000 σε 20.000 νέους νευρώνες ανά ml εγκεφαλικού ιστού, μια μείωση πάνω από 30%.

Να σημειωθεί ότι η πλειονότητα των νευρώνων δημιουργούνται στον εγκέφαλο έως τη στιγμή της γέννησής μας.